Trong hội họa, đề tài vẽ tranh phong cảnh thiên nhiên từ lâu đã trở thành một lựa chọn quen thuộc và bền vững. Khác với các thể loại tranh trừu tượng hay chân dung, tranh phong cảnh mang đến cảm giác gần gũi, dễ tiếp cận với mọi lứa tuổi. Đặc biệt, trong môi trường học đường, đây luôn là chủ đề chiếm vị trí nổi bật trong các tiết học mỹ thuật cũng như trong các cuộc thi vẽ.

Lý do đơn giản: thiên nhiên hiện diện quanh ta mỗi ngày. Từ hàng cây xanh trên sân trường, dòng sông trước làng, đến cánh đồng lúa vàng óng – tất cả đều có thể trở thành chất liệu để sáng tác. Mỗi bức tranh không chỉ ghi lại cảnh vật, mà còn ẩn chứa tâm tư, cảm xúc và ký ức của người vẽ. Chính vì vậy, vẽ tranh phong cảnh không chỉ dừng lại ở kỹ năng nghệ thuật, mà còn là một hành trình gắn bó sâu sắc với cuộc sống quanh em.

Ý nghĩa của vẽ tranh phong cảnh thiên nhiên

Gợi tình yêu quê hương đất nước

Một trong những giá trị lớn nhất của việc vẽ tranh phong cảnh thiên nhiên là nuôi dưỡng tình yêu quê hương đất nước. Khi học sinh cầm bút vẽ hình ảnh cánh đồng quê, hàng tre, ngôi nhà mái ngói đỏ, các em không chỉ luyện tập kỹ năng mà còn bồi đắp sự tự hào và tình cảm với nơi mình sinh ra. Đó chính là ý nghĩa sâu xa của vẽ tranh phong cảnh quê hương – gần gũi, mộc mạc nhưng đầy thiêng liêng.

Lưu giữ ký ức tuổi thơ

Tranh phong cảnh còn là một cuốn nhật ký bằng hình ảnh. Một sân trường rợp bóng phượng đỏ, góc phố nơi có hàng bánh rán quen thuộc hay dòng sông gắn liền với buổi tắm chiều… đều trở thành đề tài tuyệt vời. Với trẻ nhỏ, việc vẽ tranh thiên nhiên đơn giản từ những hình ảnh quen thuộc ấy sẽ giúp lưu giữ ký ức tuổi thơ trong từng nét vẽ.

Giáo dục nhân văn và thẩm mỹ

Bên cạnh cảm xúc, vẽ tranh phong cảnh còn có tác dụng rèn luyện nhân cách và thẩm mỹ. Người vẽ học được cách quan sát tinh tế, cách phối hợp màu sắc hài hòa và quan trọng nhất là nuôi dưỡng sự kiên nhẫn, tập trung. Đây là những phẩm chất quý báu không chỉ trong nghệ thuật mà còn trong cuộc sống thường ngày.

Các bước cơ bản để vẽ tranh phong cảnh thiên nhiên

Quan sát và chọn đề tài

Trước khi bắt đầu vẽ, việc quan sát và lựa chọn đề tài là rất quan trọng. Người mới học nên bắt đầu từ vẽ tranh thiên nhiên đơn giản như cây cối, bầu trời, dòng sông, ngọn núi. Những đề tài này ít chi tiết, dễ thực hành và tạo sự hứng thú.

Khi đã quen, bạn có thể mở rộng sang vẽ tranh phong cảnh quê hương với nhiều chi tiết hơn: mái đình, con trâu, bãi cỏ, lũy tre. Với người có kỹ năng cao, hãy thử sức với vẽ phong cảnh bằng màu nước, nơi ánh sáng, màu sắc và cảm xúc được thể hiện tinh tế hơn.

Phác thảo bố cục

Sau khi chọn được đề tài, bước tiếp theo là phác thảo bố cục. Một bức tranh phong cảnh thường gồm ba phần: tiền cảnh, trung cảnh và hậu cảnh.

• Tiền cảnh: các chi tiết gần như cây lớn, con đường, dòng sông.

• Trung cảnh: nhà cửa, ruộng đồng, nhân vật con người.

• Hậu cảnh: núi non, mây trời, mặt trời.

Việc phân chia này giúp tranh có chiều sâu và cân đối.

Hoàn thiện chi tiết

Ở giai đoạn này, người vẽ thêm chi tiết như lá cây, mái nhà, dòng nước. Cần chú ý đến tỷ lệ xa gần để bức tranh không bị phẳng. Ví dụ, ngôi nhà ở xa phải nhỏ hơn so với cái cây ở gần, con người ở hậu cảnh phải nhỏ hơn con người ở tiền cảnh.

Tô màu và hoàn thiện

Màu sắc là linh hồn của tranh phong cảnh.

• Với trẻ nhỏ, màu sáp hoặc bút chì màu dễ sử dụng, phù hợp cho vẽ tranh thiên nhiên đơn giản.

• Với người học nâng cao, vẽ phong cảnh bằng màu nước là lựa chọn tuyệt vời. Màu nước có ưu điểm loang mềm mại, tạo hiệu ứng bầu trời, mặt nước, ánh sáng rất chân thực.

Những chủ đề phổ biến trong vẽ tranh phong cảnh thiên nhiên

Vẽ tranh phong cảnh quê hương

Đây là chủ đề gần gũi nhất với người Việt. Hình ảnh làng quê với đồng lúa, bến nước, cây đa, mái đình không chỉ tạo cảm xúc mà còn gợi nhớ đến truyền thống văn hóa.

Vẽ tranh thiên nhiên đơn giản

Phù hợp cho học sinh tiểu học hoặc người mới tập vẽ. Một ngôi nhà nhỏ bên hàng cây, một con đường dưới ánh nắng hay một công viên xanh mát đều là những chủ đề dễ tiếp cận.

Vẽ phong cảnh bằng màu nước

Với gam màu trong, loang mượt, tranh màu nước mang lại sự mềm mại và giàu cảm xúc. Đây là thể loại thích hợp để tái hiện những cảnh biển, cảnh núi non hay hoàng hôn. Nhiều họa sĩ chuyên nghiệp cũng chọn màu nước khi muốn thể hiện vẻ đẹp thiên nhiên một cách tinh tế.

Mẹo để vẽ tranh phong cảnh thiên nhiên đẹp

• Dùng phối cảnh xa – gần: Cái gần vẽ to, cái xa vẽ nhỏ để tạo chiều sâu và sự chân thực cho bức tranh. Đây là nguyên tắc cơ bản trong hội họa phong cảnh.

• Tận dụng ánh sáng: Mặt trời buổi sớm, ánh trăng huyền ảo hay bóng cây trải dài trên mặt đất đều tạo điểm nhấn. Khi vẽ, hãy xác định rõ nguồn sáng để các chi tiết có độ đậm nhạt hài hòa.

• Chọn gam màu hài hòa: Xanh lá, xanh dương, vàng, nâu là những gam cơ bản gợi sự tự nhiên. Với vẽ phong cảnh bằng màu nước, bạn có thể pha loang nhiều lớp để cảnh vật trở nên mềm mại, uyển chuyển hơn.

• Thêm yếu tố con người: Một bác nông dân gặt lúa, vài học sinh vui chơi hay đôi chim bay trên trời sẽ khiến tranh không chỉ là thiên nhiên tĩnh lặng, mà còn gắn liền với cuộc sống.

• Giữ bố cục cân đối: Tránh đặt tất cả chi tiết dồn về một phía, hãy sắp xếp cảnh vật để bức tranh hài hòa, tạo cảm giác dễ chịu cho người xem.

• Thể hiện cảm xúc cá nhân: Đừng ngại đưa vào tranh sắc màu hoặc chi tiết theo cách bạn cảm nhận, không nhất thiết phải sao chép nguyên mẫu. Chính cảm xúc riêng sẽ làm nên sự độc đáo cho tác phẩm vẽ tranh phong cảnh thiên nhiên.

Lợi ích giáo dục từ vẽ tranh phong cảnh thiên nhiên

• Phát triển trí tuệ: Vẽ phong cảnh giúp rèn luyện khả năng quan sát, phân tích bố cục và tư duy không gian. Khi vẽ một cánh đồng hay ngọn núi, học sinh phải học cách nhìn tổng thể rồi tách ra từng chi tiết, từ đó nâng cao tư duy logic.

• Tăng tính thẩm mỹ: Quá trình chọn màu sắc, phối cảnh dạy người vẽ cách nhìn nhận cái đẹp và sáng tạo theo phong cách riêng. Đây là bước khởi đầu để hình thành gu thẩm mỹ lành mạnh.

• Giúp thư giãn tinh thần: Vẽ tranh là một liệu pháp tinh thần tự nhiên. Khi tập trung vào bút vẽ và màu sắc, tâm trí được giải tỏa, căng thẳng học tập hay áp lực công việc cũng giảm bớt. Với học sinh, đây còn là cách rèn sự kiên nhẫn và bình tĩnh.

• Nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên: Việc vẽ tranh phong cảnh thiên nhiên khiến các em tiếp xúc nhiều hơn với cây cối, sông suối, cánh đồng. Từ đó, trẻ hình thành ý thức bảo vệ môi trường, yêu quý sự trong lành và xanh mát quanh mình.

• Khuyến khích giao tiếp và chia sẻ: Khi hoàn thành tác phẩm, học sinh thường thích trao đổi, trưng bày hoặc tặng tranh cho bạn bè và thầy cô. Đây là cơ hội để trẻ học cách giao tiếp, tự tin thể hiện bản thân và gắn kết cộng đồng.

• Kích thích trí tưởng tượng: Một bức vẽ tranh phong cảnh quê hương không chỉ phản ánh cảnh vật thực tế, mà còn có thể thêm chi tiết mơ mộng – như cầu vồng, cánh chim, ánh hoàng hôn – giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng phong phú.

Kết luận

Vẽ tranh phong cảnh thiên nhiên không chỉ là bài tập mỹ thuật, mà còn là hành trình gắn bó với quê hương, thiên nhiên và ký ức tuổi thơ. Dù đó là một bức vẽ tranh phong cảnh quê hương bình dị, một bức vẽ tranh thiên nhiên đơn giản của trẻ nhỏ, hay một tác phẩm tinh tế khi vẽ phong cảnh bằng màu nước, tất cả đều góp phần nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên và nâng cao giá trị nghệ thuật trong cuộc sống.

Nếu bạn muốn học bài bản, hãy tham gia khóa học Vẽ tranh theo chủ đề cuộc sống quanh em tại OM’E. Với giảng viên giàu kinh nghiệm, giáo trình khoa học và lộ trình rõ ràng, bạn sẽ rút ngắn thời gian học và đạt kết quả nhanh hơn.

THAM KHẢO THÊM TẠI:

Dòng giải pháp: Khóa học nghệ thuật online

Website: OME Việt Nam

Fanpage: Tự học guitar