Huyệt Trung Phủ nằm ở đâu? Khám phá 5 công dụng của huyệt Trung Phủ

Trong hệ thống kinh lạc của cơ thể, huyệt Trung Phủ được ví như “kho tàng” năng lượng của lá phổi. Công dụng của huyệt Trung Phủ đặc biệt nổi tiếng trong việc điều trị các bệnh lý đường hô hấp và giảm đau vùng ngực vai. Vậy huyệt đạo này có ý nghĩa gì, huyệt Trung Phủ nằm ở đâu và cách tác động thế nào để đạt hiệu quả cao nhất? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

1. Huyệt Trung Phủ là gì?

Trong kho tàng huyệt đạo đồ sộ của cơ thể, huyệt Trung Phủ (còn được y thư ghi chép với các tên gọi khác như Phủ trung dư, Ưng du hay Ưng trung du) nắm giữ vị trí đặc biệt quan trọng khi là huyệt đạo đầu tiên khởi nguồn trên đường kinh Phế.

Để hiểu sâu hơn vì sao tác dụng của huyệt trung phủ lại mạnh mẽ đến vậy, chúng ta cần xét đến ý nghĩa tên gọi được cắt nghĩa trong sách Trung Y Cương Mục:

“Trung”: Ám chỉ vị trí ở giữa hoặc bên trong (trung tâm), là nơi khí của Phế đi qua, đồng thời “trung” cũng mang hàm ý là trung khí của tạng Tỳ.
“Phủ”: Được hiểu là thương khố, kho tàng, nơi cất giữ tài sản và năng lượng.

Khi ghép lại, huyệt Trung Phủ được ví như “thương khố” chứa đựng và hội tụ kinh khí của Phế. Đây không chỉ là nơi khí của tạng Phế kết tụ ở vùng ngực (Huyệt Mộ) mà còn là điểm giao hội quan trọng với kinh Túc thái âm Tỳ. Chính nhờ đặc tính “hội tụ khí” này mà công dụng của huyệt trung phủ trở nên vô cùng hữu hiệu trong việc chẩn đoán và điều trị các vấn đề về suy nhược thần kinh cũng như bệnh lý hô hấp.

Trước khi tìm hiểu chi tiết huyệt Trung Phủ nằm ở đâu để thực hiện trị liệu, người bệnh cần nắm rõ bản chất này: khi tạng Phế bị bệnh, phản ứng đau nhức thường xuất hiện ngay tại huyệt Trung Phủ, biến nó thành công cụ chẩn đoán sức khỏe lá phổi cực kỳ chính xác.

Huyệt Trung Phủ nằm ở đâu? Khám phá 5 công dụng của huyệt Trung Phủ — *Huyệt Trung Phủ là gì?*

>>>Bài viết liên quan: Công dụng của huyệt Trật Biên và cách bấm huyệt trị đau lưng

2. Vị trí huyệt Trung Phủ nằm ở đâu?

Để phát huy tối đa công dụng của huyệt trung phủ trong trị liệu các bệnh lý hô hấp, việc xác định đúng vị trí huyệt đạo là yếu tố tiên quyết. Nếu xác định sai lệch, không những tác dụng của huyệt trung phủ bị giảm sút đáng kể mà còn có thể gây ra những rủi ro không đáng có khi thực hiện châm cứu sâu. Vì lẽ đó, kiến thức về định vị huyệt đạo chuẩn xác luôn là bài học vỡ lòng quan trọng trong bất kỳ khóa học y học cổ truyền online nào. Vậy chính xác thì huyệt Trung Phủ nằm ở đâu trên cơ thể?

Theo giải phẫu học và Y thư cổ, huyệt trung phủ tọa lạc ở phía ngoài của thành ngực. Vị trí cụ thể nằm ngay phía dưới đầu ngoài xương đòn khoảng 1 thốn. Xét theo cấu trúc khung xương sườn, huyệt nằm tại khe hở giữa xương sườn số 1 và số 2, cách đường dọc giữa ngực (đường mạch Nhâm) một khoảng bằng 6 thốn.

Ngay dưới lớp da vùng huyệt là các nhóm cơ quan trọng như cơ ngực lớn, cơ ngực bé, cơ răng cưa to cùng hệ thống dây thần kinh phong phú (thần kinh ngực, thần kinh liên sườn 2…), chính cấu trúc này lý giải vì sao huyệt trung phủ lại có khả năng tác động mạnh mẽ đến lồng ngực và phổi.

Có hai phương pháp giúp bạn xác định huyệt Trung Phủ nằm ở đâu một cách đơn giản và chính xác nhất:

Cách 1 (Dễ thực hiện nhất cho mọi đối tượng): Cho người bệnh nằm ngửa, hai tay bắt chéo nhẹ ra sau gáy để làm lộ rõ vùng xương đòn. Tại phía đầu ngoài của xương đòn, bạn sẽ tìm thấy một hố lõm hình tam giác (đây là vị trí huyệt Vân Môn). Từ trung tâm huyệt Vân Môn, hãy đo thẳng xuống dưới 1 thốn (khoảng cách bằng độ rộng của ngón tay cái). Điểm chạm được tại khe gian sườn 1 và 2 chính là huyệt trung phủ. Đây là cách xác định an toàn để bắt đầu khai thác các công dụng của huyệt trung phủ thông qua bấm huyệt.
Cách 2 (Thường áp dụng nhanh cho nam giới): Từ vị trí đầu vú của người bệnh, đo ngang ra phía ngoài một khoảng bằng 2 thốn. Từ điểm đánh dấu này, tiếp tục đo thẳng góc lên phía trên qua 3 khoảng gian sườn. Vị trí giao điểm tìm được chính là huyệt đạo cần tìm. Cách này đòi hỏi người thực hiện phải có kinh nghiệm ước lượng thốn chuẩn xác để đảm bảo tác dụng của huyệt trung phủ đạt hiệu quả cao nhất.

3. Công dụng của huyệt Trung Phủ đối với sức khỏe

Nhờ là nơi hội tụ khí của kinh Phế, tác dụng của huyệt Trung Phủ rất mạnh mẽ và đa dạng, tập trung vào hai nhóm chính:

3.1. Đặc trị bệnh lý đường hô hấp

Đây được xem là công dụng của huyệt trung phủ điển hình và nổi bật nhất. Theo lý luận Đông y, khi tạng Phế (phổi) bị tắc nghẽn, khí huyết không thông sẽ gây ra các triệu chứng như ho, suyễn, khó thở. Việc tác động đúng kỹ thuật vào huyệt trung phủ sẽ giúp “Tuyên phế – Hóa đàm”, tức là làm sạch phổi, tiêu trừ đờm nhớt và lưu thông khí huyết. Cụ thể:

Trị các chứng ho: Đặc biệt hiệu quả với ho gà, ho ra máu, ho khan lâu ngày không khỏi.
Giải quyết viêm nhiễm: Giúp giảm nhanh các triệu chứng khó chịu của viêm phế quản, viêm phổi và cắt cơn hen phế quản cấp tính.
Hỗ trợ điều trị lao phổi: Khi được phối hợp cùng huyệt Phế Du và Phế Nhiệt, tác dụng của huyệt trung phủ được tăng cường, hỗ trợ tích cực cho bệnh nhân lao phổi.
Thông thoáng đường thở: Khắc phục tình trạng viêm long đường hô hấp, giúp người bệnh dễ thở hơn. Tuy nhiên, để đạt được kết quả này, người thực hiện cần phải biết chính xác huyệt Trung Phủ nằm ở đâu để lực tác động đi đúng vào đường kinh Phế.

*Công dụng của huyệt Trung Phủ đối với sức khỏe*

3.2. Giảm đau và thư giãn cơ

Không chỉ giới hạn ở cơ quan nội tạng, huyệt trung phủ còn là “chìa khóa” để giải quyết các cơn đau nhức cơ xương khớp khu vực lân cận. Do vị trí giải phẫu nằm ngay trên cơ ngực lớn và gần khớp vai, việc kích thích huyệt đạo này mang lại hiệu quả giảm đau tức thì:

Giảm đau tại chỗ: Xử lý triệt để các cơn đau tức ngực, nặng ngực do khí trệ hoặc do vận động sai tư thế.
Trị liệu cơ xương khớp: Hỗ trợ điều trị đau mỏi vai gáy, đau lưng trên lan ra trước ngực.
Điều hòa thân nhiệt và cảm giác: Khi phối hợp với huyệt Âm Giao, công dụng của huyệt trung phủ còn giúp khắc phục tình trạng nóng lạnh bất thường ở tay chân hoặc cảm giác căng tức khó chịu vùng ngực.

Việc nắm rõ tác dụng của huyệt trung phủ kết hợp với kỹ thuật xác định đúng vị trí, hoặc tham gia một khóa học xoa bóp bấm huyệt online để được hướng dẫn thực hành bài bản, sẽ giúp bạn làm chủ phương pháp trị liệu tự nhiên này, mang lại lợi ích to lớn cho sức khỏe lá phổi và hệ vận động.

>>> Khóa học bạn có thể sẽ thích: khóa học phục hồi thoái hóa khớp tại nhà

4. Hướng dẫn cách tác động lên huyệt Trung Phủ trị bệnh

Có hai phương pháp chính để khai thác công dụng của huyệt Trung Phủ là bấm huyệt và châm cứu.

4.1. Cách bấm huyệt Trung Phủ (An toàn tại nhà)

Bước 1: Xác định vị trí huyệt theo hướng dẫn trên.
Bước 2: Dùng đầu ngón tay cái ấn mạnh vào huyệt (giữ đốt 1 và 2 vuông góc).
Bước 3: Day ấn từ từ, tăng lực dần cho đến khi cảm thấy căng tức nặng tại vùng huyệt (cảm giác đắc khí).
Bước 4: Duy trì day ấn trong khoảng 1-3 phút. Thực hiện đều đặn hàng ngày giúp giảm ho và đau tức ngực hiệu quả.

4.2. Kỹ thuật châm cứu (Dành cho người có chuyên môn)

Lưu ý: Vì huyệt nằm ở vùng ngực, gần phổi, kỹ thuật châm cứu cần được thực hiện bởi bác sĩ có tay nghề để tránh biến chứng.

Tư thế: Bệnh nhân nằm ngửa hoặc ngồi dựa ghế thoải mái.
Sát trùng: Làm sạch vùng da huyệt bằng cồn 70 độ.
Thao tác: Châm kim hướng ra phía ngoài, châm xiên (không châm thẳng góc sâu vì dễ chạm vào phổi).
Lưu kim: Tùy vào tình trạng hư/thực của bệnh mà quyết định thời gian lưu kim và kỹ thuật bổ/tả phù hợp. Có thể kết hợp ôn châm hoặc điện châm.

*Hướng dẫn cách tác động lên huyệt Trung Phủ trị bệnh*

5. Những lưu ý quan trọng

Để phát huy tối đa tác dụng của huyệt Trung Phủ, người bệnh cần lưu ý:

Không tự ý châm cứu tại nhà nếu không có kiến thức y khoa.
Khi xác định huyệt, nếu người bệnh quá béo hoặc quá gầy cần sờ nắn kỹ các mốc xương để tránh sai lệch.
Nên kết hợp bấm huyệt với chế độ sinh hoạt lành mạnh, giữ ấm cơ thể để bảo vệ đường hô hấp.

>>>Bài viết liên quan: Công dụng của huyệt trung quản và cách bấm huyệt trị đau dạ dày

Kết luận

Huyệt Trung Phủ đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ lá phổi và hệ hô hấp. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ huyệt Trung Phủ nằm ở đâu cũng như cách ứng dụng công dụng của huyệt Trung Phủ vào việc chăm sóc sức khỏe. Nếu có các triệu chứng bệnh lý phức tạp, hãy tìm đến các bác sĩ Y học cổ truyền để được tư vấn phác đồ điều trị chính xác nhất, đồng thời đừng quên trau dồi thêm kiến thức chăm sóc sức khỏe chủ động chuẩn khoa học cùng OME Việt Nam.

TRUNG TÂM ĐÀO TẠO VÀ CHĂM SÓC SỨC KHOẺ CHỦ ĐỘNG OME VIỆT NAM
Hotline: 0966.000.643
Website: ome.edu.vn
Email: [email protected]
Địa chỉ: Số 116 Trần Vỹ, Phường Phú Diễn, Thành Phố Hà Nội